Polski transport drogowy towarów przeżywa obecnie kluczowy moment transformacji, stając w obliczu zarówno poważnych wyzwań, jak i przełomowych możliwości technologicznych. Branża transportowa odpowiada za aż 7% polskiego PKB oraz za ponad 6% zatrudnienia, zatrudniając ponad 700 tysięcy kierowców zawodowych . Mimo trudnej sytuacji ekonomicznej w 2024 roku, sektor ten pozostaje fundamentem polskiej gospodarki i europejskiej logistyki. W 2025 roku transport drogowy stanie przed koniecznością adaptacji do nowych przepisów, technologii i oczekiwań rynkowych, które zdeterminują jego przyszłość na najbliższe dekady.
Aktualna sytuacja polskiego transportu drogowego
Branża transportu drogowego w Polsce przechodzi przez okres głębokich przemian, charakteryzujący się spowolnieniem ekonomicznym oraz rosnącymi kosztami operacyjnymi .Polski rynek logistyczny, wyceniany na ponad 200 miliardów złotych, pozostaje jednym z największych i najszybciej rozwijających się w Europie Środkowo-Wschodniej . Transport drogowy towarów generuje łącznie około 190 miliardów złotych przychodu rocznie, z czego segment pojazdów o masie przekraczającej 3,5 tony odpowiada za 120 miliardów złotych .
Pomimo trudności, polscy przewoźnicy utrzymali pierwszą pozycję w Europie w przewozach drogowych, realizując 20,3% ogólnej liczby tonokilometrów w 2023 roku . Dla porównania, drugie miejsce zajmują Niemcy z 15,4%, a trzecie Hiszpania z 14,2% . Ta dominująca pozycja wynika z strategicznej lokalizacji Polski na skrzyżowaniu głównych korytarzy transportowych łączących Wschód z Zachodem oraz Północ z Południem .
Struktura kosztów transportu drogowego towarów w Polsce – analiza kosztów za kilometr
Struktura kosztów i wyzwania ekonomiczne
Koszty transportu drogowego w 2025 roku oscylują wokół 1,33 złotego za kilometr, przy czym największy udział stanowią koszty paliwa – 37,6% całkowitych wydatków . Średnie ceny za kilometr w transporcie krajowym wynoszą od 3 do 7 złotych, podczas gdy transport międzynarodowy może sięgać nawet 12 złotych za kilometr . Rosnące ceny paliw, które w 2025 roku wahają się między 6,50 a 7,50 złotych za litr, bezpośrednio wpływają na koszty transportu .
Dodatkowym obciążeniem dla branży jest rozszerzenie sieci dróg płatnych o około 1600 km od listopada 2024 roku, obejmujące autostrady A1, A2 oraz drogi ekspresowe S1, S2, S3, S5 i S6 . W 2025 roku opłata paliwowa wzrośnie o 3%, co oznacza dodatkowe koszty: 202,20 zł za 1000 litrów benzyn silnikowych i 436,07 zł za oleje napędowe .
Kryzys kadrowy – największe wyzwanie branży
Niedobór kierowców zawodowych stanowi jedno z najpoważniejszych zagrożeń dla polskiego transportu drogowego . Według różnych raportów, w Polsce brakuje obecnie od 120 do 230 tysięcy zawodowych kierowców, co ma istotny wpływ na funkcjonowanie całego sektora TSL .W samym 2024 roku liczba kierowców spadła o 12 tysięcy, a pesymistyczne prognozy wskazują na powiększenie się luki w braku kierowców do 500 tysięcy wakatów w najbliższych latach .
Prognozy kryzysu kadrowego w polskim transporcie drogowym – niedobór kierowców zawodowych
Średni wiek kierowcy zawodowego w Polsce wynosi około 45 lat, a znaczna część aktywnych zawodowo to osoby powyżej 55 lat, zbliżające się do wieku emerytalnego . Młodsze pokolenia coraz rzadziej wybierają ten zawód ze względu na trudne warunki pracy oraz długie okresy spędzane z dala od domu . Problem demograficzny potęguje ogólny kryzys demograficzny oraz spadające zainteresowanie zawodem kierowcy wśród młodych ludzi .
Rewolucja technologiczna w transporcie drogowym
Transport drogowy towarów stoi u progu technologicznej rewolucji, która fundamentalnie zmieni sposób funkcjonowania branży . Najważniejsze trendy technologiczne obejmują elektryfikację floty, cyfryzację dokumentów, automatyzację tras za pomocą sztucznej inteligencji oraz zaawansowane systemy monitoringu .
Prognozy adaptacji najważniejszych trendów technologicznych w transporcie drogowym w Polsce
Elektryfikacja i zielona logistyka
Elektryfikacja transportu drogowego nabiera rozpędu w związku z zaostrzającymi się normami emisji UE oraz rosnącą presją na dekarbonizację . W 2025 roku Europa uniknie emisji 20 milionów ton CO2 dzięki rosnącej liczbie pojazdów elektrycznych, a do końca roku po europejskich drogach będzie jeździć prawie 9 milionów samochodów z napędem elektrycznym . Firmy transportowe stoją przed koniecznością zainwestowania we floty zeroemisyjne, przy czym największą popularnością cieszą się samochody elektryczne .
Mercedes eActros 600. Źródło: materiały prasowe Daimler Truck AG / Materiały prasowe / Daimler Truck Global Communicati
Zielona logistyka ma na celu racjonalne korzystanie z zasobów oraz wspieranie recyklingu, obliczenie śladu węglowego i zmniejszanie emisji gazów cieplarnianych . Kluczowe elementy zielonej logistyki obejmują ekologiczny transport, zrównoważone magazynowanie oraz logistykę zwrotną . Ekologiczny transport polega na wykorzystywaniu pojazdów elektrycznych, zarządzaniu i modernizacji floty oraz efektywnym planowaniu tras przejazdu .
Cyfryzacja i automatyzacja procesów
Cyfryzacja dokumentów transportowych, szczególnie wdrożenie elektronicznych listów przewozowych (e-CMR), stanowi kluczowy element modernizacji branży . Od stycznia 2025 roku wszystkie ładunki wwożone do Polski lub przewożone przez jej terytorium muszą być zarejestrowane w systemie SENT, w tym towarów przewożonych przez zagranicznych przewoźników . Polska przygotowuje projekt nowelizacji ustawy o transporcie drogowym, który umożliwi stosowanie eCMR bez konieczności posługiwania się podpisem elektronicznym .
Sztuczna inteligencja w transporcie umożliwia analizę ogromnych ilości danych, dzięki czemu firmy mogą precyzyjnie planować swoje operacje . AI pozwala nie tylko na skrócenie czasu dostaw, ale także na redukcję kosztów transportu poprzez unikanie niepotrzebnych przestojów i optymalizację zużycia paliwa . Systemy oparte na AI monitorują trasy pojazdów, analizują historię przejazdów i sugerują optymalne rozwiązania, zwiększając wydajność operacyjną .
Nowe przepisy i regulacje prawne
Rok 2025 przynosi znaczące zmiany w przepisach dotyczących transportu drogowego .Obowiązek zgłaszania międzynarodowych przewozów towarów do Rejestru Międzynarodowych Przewozów Drogowych (RMPD) w ramach SENT został rozszerzony o przewoźników z innych państw UE, Konfederacji Szwajcarskiej i członków Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu .
W Szwajcarii od 1 czerwca 2025 roku obecnie działający system zostanie całkowicie zastąpiony przez EETS (Europejską Usługę Opłaty Elektronicznej), która stanie się podstawową metodą poboru opłat drogowych dla pojazdów . System EETS stanowi duże ułatwienie dla firm transportowych, ponieważ automatyzuje i usprawnia rozliczenia opłat drogowych .
Prognozy rozwoju branży do 2030 roku
Pomimo obecnych trudności, długoterminowe prognozy dla polskiego transportu drogowego pozostają optymistyczne . Wysokie tempo wzrostu gospodarczego Polski, przewidywane na poziomie 3,4% w porównaniu do średniej 1,5% w krajach UE, oznacza większą aktywność gospodarczą i większe zapotrzebowanie na usługi transportowe . Silny sektor przemysłowy generuje duże ilości towarów, które muszą być transportowane, a rosnący eksport, szczególnie na kierunki: Wielka Brytania, Stany Zjednoczone i Wschód, zapewnia dodatkowe możliwości rozwoju .
Transport drogowy będzie ewoluował w kierunku większej automatyzacji, efektywności energetycznej i ekologicznych rozwiązań . Rosnące ceny paliw oraz zmiany w polityce klimatycznej mogą skłonić firmy do inwestycji w pojazdy elektryczne i wodorowe . Wzrośnie znaczenie cyfryzacji i automatyzacji w zarządzaniu flotą, a nowoczesne systemy zarządzania flotą, elektryfikacja pojazdów oraz inteligentne systemy transportowe będą poprawiać efektywność przewozów .
Wyzwania i możliwości na horyzoncie
Branża transportu drogowego w Polsce stoi przed koniecznością równoważenia tradycyjnych metod działania z nowoczesnymi technologiami . Marketing w spedycji zyskuje na znaczeniu, ponieważ cyfrowa obecność firm transportowych staje się kluczowa dla budowania zaufania i pozyskiwania klientów . Profesjonalna strona internetowa, obecność w mediach społecznościowych i pozycjonowanie SEO to już nie luksus, ale konieczność w konkurencyjnym środowisku .
Firmy transportowe muszą przygotować się na rosnące koszty operacyjne wynikające z nowych opłat drogowych, wyższych cen paliw i konieczności inwestycji w nowoczesne technologie .Jednocześnie pojawiają się nowe możliwości związane z rozwojem e-commerce, który stanowi już 20% polskiej sprzedaży detalicznej i ten trend będzie się nasilać .
Podsumowanie
Transport drogowy towarów w Polsce znajduje się na przełomie epok, przechodząc od tradycyjnych metod działania do cyfrowej i ekologicznej przyszłości. Mimo obecnych wyzwań związanych z niedoborem kierowców, rosnącymi kosztami i zmianami regulacyjnymi, sektor ten pozostaje fundamentem polskiej gospodarki i europejskiej logistyki . Kluczem do sukcesu będzie umiejętne wykorzystanie nowych technologii, adaptacja do zmieniających się przepisów oraz inwestycje w zrównoważone rozwiązania transportowe .
Firmy, które już dziś inwestują w elektryfikację floty, cyfryzację procesów i systemy zarządzania flotą, będą lepiej przygotowane na wyzwania przyszłości. Transport drogowy towarów w Polsce ma potencjał nie tylko utrzymać swoją dominującą pozycję w Europie, ale także stać się liderem w zakresie innowacyjnych i ekologicznych rozwiązań logistycznych .
